เพราะ COVID-19 ในสัปดาห์ที่ผ่านมา ผมเลยได้มีโอกาสสอนคอร์ส Essential Inbound Marketing ของ Content Shifu ด้วยการ Live เป็นครั้งแรกในชีวิต (ก่อนหน้านี้มีการสอนแบบอัดวีดีโอ แต่ผมคิดว่ามันต่างกันเยอะเลย) อย่างแรกที่รู้สึกเลยคือมัน “ยาก” และ “เหงา” กว่าที่คิดเพราะเหมือนเราต้องพูดคนเดียวโดยที่ไม่รู้ว่าคนที่นั่งฟังอยู่ที่บ้านรู้สึกยังไงอยู่และเข้าใจสิ่งที่เราพูดรึเปล่า
ผมเชื่อว่าใครก็ตามที่จะต้องปรับเปลี่ยนรูปแบบการสอนจาก Offline เห็นหน้าค่าตากันมาเป็นเวอร์ชั่น Live ออนไลน์ น่าจะต้องรู้สึกไม่คุ้นเคยแน่ๆ เพราะฉะนั้นในบทความนี้ผมก็เลยอยากเอาสิ่งที่ผมเรียนรู้จากการสอนผ่าน Live มาตกผลึกและเขียนแชร์ให้ได้อ่านกันนะครับ
ถ้าคุณเป็นหนึ่งในคนที่ต้องถ่ายทอดความรู้หรือเรื่องราวผ่านการ Live ผมเชื่อว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ครับ
หรือถ้าคุณไม่ได้เป็นผู้สอน แค่ต้องการอ่านเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติม บทความนี้ก็จะเป็นประโยชน์เช่นกันครับ 🙂
5 สิ่งที่ได้เรียนรู้มาจากการสอนด้วยการ Live
1. คนเดียวหัวหาย หลายคนรอดตาย
การสอนผ่าน Live ถ้าจะให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ที่ดี ผมคิดว่าแค่มีผู้สอนอย่างเดียวไม่เพียงพอครับ
เบื้องหลังของการ Live ของผมมีคนช่วยอยู่อีก 4 ชีวิต คนแรกคืออร Co-founder ของ Content Shifu ที่ทำหน้าที่เป็น Mentor คอยตอบคำถามต่างๆ ที่ผู้เรียนมีและช่วย Run Workshop คนที่สองคือน้องพลอยที่เป็น Marketing Coordinator ที่ช่วยสนับสนุนและแก้ปัญหาการเข้าเรียนของผู้เรียนรวมถึงรายละเอียดปลีกย่อยอื่นๆ สุดท้ายคือทีม LiveTube อีก 2 คนที่ช่วยให้เราสามารถส่งต่อเนื้อหาผ่านการ Live ได้อย่างราบรื่น
ถ้าคุณจะสอนผ่าน Live ผมแนะนำว่าให้หาคนมาช่วยคุณระหว่างสอนด้วยก็จะดีครับ
2. อะไรที่ไม่คุ้นเคย อย่าทำเอง
ข้อนี้เป็นข้อต่อเนื่องมาจากข้อที่แล้ว
ตอนแรกๆ ผมมีความคิดว่าการสอนหนังสือผ่าน Live แค่เตรียมซอฟต์แวร์ช่วย Live พร้อมอินเตอร์เน็ตความเร็วสูงก็น่าเพียงพอแล้ว
แต่สุดท้าย Content Shifu ก็ได้ทำการจ้างทีม LiveTube มาช่วยจัดการเรื่องการ Live ส่วนเราก็จัดการเรื่องเนื้อหาและการสอนไป และก็พบว่าเราตัดสินใจไม่ผิด เพราะจริงๆ แล้วตอน Live มันก็มีความไม่แน่นอนหลายอย่างและเราก็พบว่าการจ้างมืออาชีพที่มีทั้งความรู้และอุปกรณ์ที่ครบครัน (สายระโยงระยางมาก ฮา) มันดีกว่าการลองผิดลองถูกด้วยตัวเองจริงๆ
การ Live ครั้งแรกของเราก็มีข้อผิดพลาดอยู่หลายอย่างเหมือนกัน แต่ก็ถือว่าโชคดีที่ได้มืออาชีพมาช่วยจัดการปัญหาต่างๆ ให้ทุกอย่างผ่านพ้นไปได้ด้วยดี
ความเสี่ยงต่างๆ จะถูกปิดรูรั่วได้ด้วยมืออาชีพครับ
3. KISS
KISS ย่อมาจาก Keep it Simple, Stupid
ในตอนคุยไอเดียถึงการสอนด้วยการ Live นั้น เรามีไอเดียการสอนและการทำ Workshop อยู่หลายวิธี แต่สุดท้ายเราก็ใช้การทำ Workshop ผ่านเครื่องมือที่ผู้เรียนคุ้นเคยและเคยใช้มาบ้างอยู่แล้วอย่าง Google Slide ซึ่งทำให้พวกเขาไม่ต้องเรียนรู้วิธีการใหม่ๆ
นอกจากนั้นแล้ว ตอน Live จริง แผนหลายอย่างที่เราวางไว้ เช่นการแพนกล้องไปมาก็แทบจะไม่ได้เกิดขึ้นเลย
ในความเห็นของผม ผมคิดว่าการสอนแบบ Live นั้น ถ้าจะให้ดีกับทั้งคนเรียนและคนสอน การออกแบบ Flow ต่างๆ ให้เรียบง่ายที่สุดเป็นสิ่งที่ดีครับ
เพราะการสอน Live ไม่ใช่การถ่ายหนัง ไม่ต้องมีอะไรหวือหวามากไปกว่าการพยายามส่งมอบเนื้อหาที่ทำให้ผู้เรียนเข้าใจ
4. บางทีสิ่งที่ดูปลอดภัยที่สุดกลับสร้างปัญหาให้มากที่สุด
ก่อนที่จะทำการสอนแบบ Live ทางทีม Content Shifu เองก็ได้มีการเตรียมการกันค่อนข้างเยอะ พยายามคาดเดาถึงปัญหาต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นมากมายไม่ว่าจะเป็นเรื่องการส่งเอกสาร การสื่อสาร การสอน สัญญาณอินเตอร์เน็ตและอื่นๆ อีกหลายอย่าง
แต่เราดันมองข้ามเรื่องบางอย่างไปและมันส่งผลให้เราเจอปัญหาระหว่างที่ทำ Workshop
เรื่องนั้นคือ Google Slide ครับ
ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่ทำให้พวกเขารู้ว่า Google Slide (ที่เขาเคลมว่าสามารถมี Collaborator พร้อมกันได้ถึง 100 คน) จริงๆ แล้วมันไม่จริง ฮา
ตอนที่เราทำ Workshop นั้น แค่มีคนเข้ามาใช้งานพร้อมกัน 30 กว่าถึง 40 คน ก็กระตุกมากมายแล้ว จนสุดท้ายเราต้องใช้วิธีการแยก Google Slide ออกเป็น 3-4 ชุด ปัญหานี้เลยหายไป
เรื่องนี้สอนให้รู้ว่าไว้ใจได้แต่อย่าวางใจ แม้ว่าของที่ใช้อยู่จะเป็นเครื่องมือระดับโลกที่ดูไม่น่าจะมีปัญหาก็ตาม
5. ทุกวิกฤตมีโอกาส
ตั้งแต่ช่วงที่เกิด COVID เราก็คิดในแง่ร้ายไว้แล้วว่ายอดขาย Public Training ของ Content Shifu จะต้องลดลงกว่า 70-80%
แต่คิดก็ส่วนคิด ทำก็ส่วนทำ Content Shifu เองก็ต้องพยายามปรับตัวตามสถานการณ์อย่างเต็มที่
ถือว่า Content Shifu ได้สะสมแต้มบุญมาเยอะ (ในแง่ของ Authority และ Audience) ทำให้การปรับเปลี่ยน Model ในครั้งนี้ได้ผลลัพธ์ที่ดีกว่าที่คิดไว้เยอะมากๆ เพราะยอดคนเรียนเยอะกว่าตอนสอน Offline เกือบๆ เท่าตัว (ทั้งนี้เราลดราคาการ Live ครั้งแรกนี้ลง 50% เพราะนี่ถือเป็นครั้งแรกของเราและเราอยากชวนคนเรียนให้มาทดลองไปด้วยกัน)
ในเดือนหน้า Content Shifu เองก็จะมีคอร์ส Digital Content Writing ซึ่งคอร์สนี้ก็จะเป็นการทดสอบ Model การเรียนการสอนของเราอีกครั้งนึงเหมือนกัน โดยที่การเรียนครั้งนี้จะเป็นการเรียนทั้งหมด 4 สัปดาห์และมี Assignment ให้ทั้งหมด 3 ครั้ง
ตั้งแต่เกิด COVID มารู้สึกว่า Content Shifu กลับมาเป็น Startup อีกครั้งที่ต้องทำสิ่งใหม่ๆ ลองของใหม่ๆ ทุกเดือน
เราต้อง Build, Measure และ Learn กันเป็นรายสัปดาห์จริงๆ
สรุป
และนี่ก็เป็นบทเรียนที่ผมได้เรียนรู้มาจากการสอน Live ครั้งแรกนะครับ อาจจะมีติดขัดบ้างแต่สุดท้ายก็ผ่านพ้นไปด้วยดีและถือเป็นอีกหนึ่งประสบการณ์ที่สนุกครับ
สุดท้าย… สิ่งที่อยากจะฝากไว้คือ ถ้าคุณปรับตัวได้…. วิกฤตที่ชื่อว่าโควิดจะถูกลิขิตให้คุณพิชิตครับ 🙂